نَه...
.میرزا کوچک، مرد تنهایی بود که به دو قدرت بزرگ آن روز دنیا
- یعنی روسها و انگلیسیها - یک «نه»ی بزرگ گفت. نه با
روسها ساخت، نه با انگلیسیها؛ اما در کنار او کسانی بودند
که می خواستند با دستگاه حکومت آن روز - بعد هم با
رضاخان که تازه می خواست سر کار بیاید - مبارزه کنند، اما به
روسها پناه می بردند؛ به باکو رفتند و بند و بستهایشان را
کردند و به ایران برگشتند و سرسپرده آنها شدند. اما
میرزاکوچک خان قبول نکرد و حاضر نشد سازش کند؛ او، هم
با انگلیسیها جنگید، هم با قزّاقهای روس جنگید، هم با لشکر
رضاخانی - و قبل از رضاخان، آن کسانی که بودند - مبارزه کرد؛
با احسان اللّه خان و دیگران هم کنار نیامد.
(سخنرانی مقام معظم رهبری در رشت 11/02/1380)
چقدر جنگلا خوسی، ملت واسی خستا نبوسی، می جان جانانا
ترا گوما میرزا کوچیک خانا
خدا دانه که من نتانم خفتن از ترس دشمن، می دیل آویزانا
ترا گوما میرزا کوچیک خانا
چرا زودتر نایی، تندتر نایی تنها بنایی، گیلان ویرانا
ترا گوما میرزا کوچیک خانا
بیا ای روح روان، تی ریش قربان به هم نوانان، تی کاس چومانا
ترا گوما میرزا کوچیک خانا
اما رشت جغلان، ایسیم تی قربان کنیم امی جانا، تی پا جیر قربانا...